BEYİN KULLANMA KILAVUZU 78; HAFIZA

Bilinçaltıyla; gerçekliği sürekli değiştiren beyin, hafızaya aldığı şeylerde de bunu yapar. İşine ne gelirse hatırlama sürecini buna göre ayarlar, egoyu besleyecek şeyleri kalıcı hafızada tutar. Yaşamsal bilgileri içeren şiddet ve seks en kolay hatırlanan eylemlerdir, hele seksin şiddet içereni unutulmazlar arasında bir baş yapıttır.

Gördüğümüz şeyleri hatırlama şeklimizin kaynağı; depolanmış duyusal ve psikolojik deneyimlerle, bu deneyimlerin kökenindeki beklenti ve inançlardır.

Çözümlenmemiş, olumsuz duygu yüklü anıları bastırır. Amacı kişiyi korumaktır. Yine de baskılanmış bu anılar ile ilgili semptomlar yaratmaktan da geri kalmaz. Örneğin kişinin yaşadığı taciz olayını bastırır ama kişinin kirlenmişlik hissini temizlik takıntısı ile dışa vurur. Bunu klasik bir obsesif-kompülsif (Takıntı)durum olarak görürseniz tedavi şansınız kalmaz. Bu davranışı baskılasanız bile ya bir süre sonra yeniden ortaya çıkar ya da şekil değiştirir.

İnsan beyni tıpkı bir bilgisayar gibi çalışır, beynin işleyişini  bilmek, kapasitemizin sınırlarını genişletecektir.

Öğrendiklerimizin;
%1'i tatma
%2'si dokunma
%4'ü koklama
%10'u duyma
%83'ü görme duyumuzla elde edilir.

Akılda kalan öğrenmelerin;
%10'u okuma
%20'si duyma
%30'u görme

%50'si duyma ve görme
%70'i söyleme
%90'ı yapma sonucu kalıcı hafızaya yerleşir.

Kısa süreli hafızada pekiştirme yoktur. Uyarıları aldıktan saniye ve dakikalar sonra, bunlar ihtiyacımıza ve bizim için  önemlerine  göre bilgi şeklinde geri çağrılır; kişiye göre önemsiz ise unutulur.

Orta ve uzun süreli hafıza ve hatırlamada, beyne gelen uyarılar alt bölgelerde yapılan işlemlerden sonra kaydedilir. Uyarılar acil ve anlamlı olmalarına, hissi önem derecelerine göre, orta ve uzun süreli hafızaya kaydolur. Acı, sevinç, haz ve korku gibi önemli durumlar kalıcılığı kuvvetlendirir. Meselâ bir kalp krizinde çekilen sıkıntılar, geçirilen kazalar, sevilen bir insanla geçirilen güzel zamanlar hatırlanır. Kısa süreli hafızanın uzun süreliye dönüştürülmesi için pekiştirme şarttır.

 İnsan beyni "Kullan veya kaybet." kuralı ile çalışır. İnsan beyninde kalıcı hafızaya yazılan hiçbir bilgi silinmez. Çünkü bunlar protein şifreleri olarak yazılır, yani maddeleşir. 

Hafızamız’’Sen bir salaksın.’’  diyen anıları zamanla çöpe atmakla kalmaz, attığı şeylerin yerine, düzeltilmiş anıları koyar. Yapılan yüzlerce deneyde; belli aralıklarla  aynı öğrencilere geçmiş  sınıflarındaki not ortalamaları sorulmuş, geçmiş notlarının kontrol edileceği söylendiği halde, katılımcılar ortalamalarını gerçekte olduğundan yüksek hatırlamış, hem de her seferinde. Para ödülü bile koymuşlar ortalamasını doğru hatırlayabileceklere, katılımcılar ödüle  rağmen ortalamalarını daha yüksek hatırlamış. Bu nedenle hepimizin ebeveynleri çalışkandı, disiplinliydi ve ergenliği hiç yaşamadılar.:) Kötü  geçen anılarımızın acıları zamanla bu nedenle azalır, hatta anılarımızın bir kısmını gülümseyerek   hatırlarız (Annemizin bizi terlikle kovaladığı anılar gibi, gel de o zaman ne hissettiğini hatırla, yine gülümsüyor muydun?:))bir açıdan bakıldığında bilinçaltı bizim daha mutlu olmamızı sağlıyor,  başka bir bakış açısıyla ise  hatalardan ders almamıza engel oluyor...